NIPIP alarmuje, że już z końcem tego roku, tj. z dniem 31 grudnia 2024 r. stracą ważność deklaracje złożone do pielęgniarki POZ, położnej POZ, lekarza POZ, którzy nie stworzyli zespołu POZ! Dojdzie do tego na podstawie przepisów przejściowych w art. 33 i 34 ustawy z dnia 27 października 2017 r. o podstawowej opiece zdrowotnej. Opiekę pielęgniarki POZ i położnej POZ utraci około 7.704.963 pacjentów!
Opiekę pielęgniarki POZ i położnej POZ utraci około 7.704.963 pacjentów, co stanowi 20,3% społeczeństwa. Jest to grupa pacjentów, która złożyła deklaracje wyboru do pielęgniarek POZ i położnych POZ, które kontraktują z Narodowym Funduszem Zdrowia wyłącznie świadczenia pielęgniarskie i położnicze w formie praktyk zawodowych lub podmiotów leczniczych (dane według danych Narodowego Funduszu Zdrowia). Wskazanych pacjentów obejmuje opieką łącznie 1587 podmiotów pielęgniarskich i położnych.
Pacjenci pozostaną bez opieki pielęgniarek POZ i położnych POZ, które w ramach swoich kompetencji wykonują świadczenia gwarantowane zadeklarowanym pacjentom głównie w miejscu zamieszkania (domu) świadczeniobiorcy.
Pielęgniarka POZ realizuje samodzielnie bez zlecenia lekarskiego zadania świadczeń od profilaktyki chorób układu krążenia, zlecania badań diagnostycznych, ordynowania leków, wystawiania recept na leki zlecone przez lekarza – w ramach kontynuacji leczenia, ordynowania wyrobów medycznych, do kompleksowej opieki pielęgniarskiej, na ten moment w trzech zakresach porad: leczenie ran, stomijna i urologiczna.
Położna POZ planuje i realizuje pielęgnacyjną opiekę położniczo-neonatologiczno-ginekologiczną nad kobietą i dzieckiem, od profilaktyki raka szyjki macicy do prowadzenia samodzielnie ciąży i porodu fizjologicznego.
Obecnie, z inicjatywy Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, w Ministerstwie Zdrowia trwają prace nad projektem porady infekcyjnej pielęgniarki POZ. Porada infekcyjna to duży kolejny krok w kierunku samodzielności zawodowej pielęgniarki POZ i usprawnienie dostępności do świadczeń działalności placówek medycznych w okresie nasilonych infekcji.
Pacjenci mogą być pozbawieni opieki i świadczeń medycznych w wyżej wymienionych zakresach.
Konieczne zmiany
Samorząd zawodowy pielęgniarek i położnych kilkukrotnie alarmował już w tej sprawie Ministerstwo Zdrowia i Narodowy Fundusz Zdrowia. Bezwzględnie konieczne są zmiany legislacyjne w zakresie Ustawy o podstawowej opiece zdrowotnej. Przepisy nie precyzują zasad, na jakich samodzielne praktyki pielęgniarskie i położnicze będą wchodzić w zespoły koordynowanej opieki POZ.
Warto podkreślić, iż dzisiaj to de facto pacjent tworzy zespół terapeutyczny: składa deklarację wyboru do lekarza POZ, pielęgniarki POZ, położnej POZ, którzy wspólnie sprawują nad nim opiekę.
Tragiczne konsekwencje
Konsekwencje wprowadzenia tego nieprzemyślanego prawa mają wymiar społeczny oraz wymiar ekonomiczny. Po pierwsze, daleko idącą konsekwencją utraty ważności deklaracji wyboru z dniem 31 grudnia 2024 r. będzie faktyczne pozbawienie pacjentów prawa do świadczeń zdrowotnych w ramach systemu podstawowej opieki zdrowotnej.
Należy wyraźnie podkreślić, że zapewnienie równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stanowi konstytucyjny obowiązek władz publicznych. Zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego art. 68 Konstytucji nadaje każdemu obywatelowi prawo do ochrony zdrowia.
Po drugie, należy zwrócić na społeczne i gospodarcze skutki likwidacji działających od ponad 20 lat podmiotów wykonujących działalność leczniczą udzielających świadczeń zdrowotnych w ramach systemu podstawowej opieki zdrowotnej. Pracujące w nim pielęgniarki i położne zostaną pozbawione możliwości działania, a tym samym utraty miejsc pracy i możliwości zarabiania. Warto zwrócić uwagę, iż zostanie także ograniczona samodzielność zawodowa pielęgniarek i położnych, co jest niezgodne także z Ustawą o zawodach pielęgniarki i położnej.
Oczekiwania
Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych oczekuje od rządu, Ministerstwa Zdrowia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia pilnego wprowadzenia przepisu gwarantującego możliwość oddzielnego i samodzielnego kontraktowania świadczeń zdrowotnych w ramach poszczególnych zakresów: pielęgniarki POZ, położnej POZ, lekarza POZ. Umożliwi to zachowanie swobody działalności gospodarczej i pozwoli świadczeniodawcom na udzielanie świadczeń zdrowotnych w formach przewidzianych przez obowiązującą ustawę o działalności leczniczej. – Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych przyjęła stanowisko w sprawie podjęcia pilnych prac legislacyjnych nad utrzymaniem samodzielności podmiotów sprawujących opiekę nad pacjentami w podstawowej opiece zdrowotnej w zakresie: pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej, położna podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli nie będzie zmian pacjenci zostaną bez opieki, a nam uniemożliwi się wykonywanie naszej pracy. Znowu mamy do czynienia z nieprzemyślanym działaniem. Mimo apeli, monitów i składanych przez nas zastrzeżeń projekt wszedł w życie. Czy ktoś zastanowił się nad konsekwencjami? Mamy ostatni moment na zmiany – podsumowuje Mariola Łodzińska, prezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych.
Do 2030 roku w Polsce może zabraknąć pielęgniarek
Źródło: NIPIP