Pozytywna opinia dla preparatu Nucala (mepolizumab) w leczeniu m.in. ciężkiej astmy

• W przypadku zatwierdzenia w Europie mepolizumab będzie jedynym lekiem wskazanym do stosowania w leczeniu czterech chorób eozynofilowych.
• Pozytywne opinie CHMP przyspieszają działania mające na celu zapewnienie pierwszego ukierunkowanego leczenia eozynofilowej ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń (EGPA) oraz pierwszej biologicznej terapii anty-IL-5 dla pacjentów z zespołem hipereozynofilowym (HES) lub przewlekłym zapaleniem błony śluzowej nosa i zatok przynosowych z polipami nosa (CRSwNP).

Spółka GlaxoSmithKline (GSK) plc ogłosiła, że Komitet ds. Produktów Leczniczych Stosowanych u Ludzi (CHMP) Europejskiej Agencji Leków (EMA) wydał pozytywne opinie, w których rekomenduje produkt leczniczy Nucala (mepolizumab), przeciwciało monoklonalne przeciwko interleukinie 5 (IL-5), do stosowania w leczeniu trzech chorób eozynofilowych: zespołu hipereozynofilowego (HES), eozynofilowej ziarniniakowatości z zapaleniem naczyń (EGPA) oraz przewlekłego zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych z polipami nosa (CRSwNP).Uzyskanie opinii CHMP to jeden z ostatnich etapów procesu rejestracji produktu leczniczego, który poprzedza decyzję Komisji Europejskiej o dopuszczeniu go do obrotu.

Trzy wspomniane opinie sporządzono na podstawie danych z kluczowych badań oceniających rolę celowanego hamowania aktywności IL-5 przez mepolizumab u pacjentów z wyżej wymienionymi chorobami eozynofilowymi. W chorobach eozynofilowych obserwuje się stan zapalny związany ze zwiększoną ilością eozynofilów – rodzaju krwinek białych.

Christopher Corsico, starszy wiceprezes ds. rozwoju w firmie GSK, powiedział: – Jesteśmy bardzo zadowoleni z pozytywnej opinii CHMP, ponieważ dostępne obecnie w Europie opcje ukierunkowanego leczenia dla pacjentów z chorobami eozynofilowymi są ograniczone. Jeśli mepolizumab zostanie zarejestrowany, będzie to jedyny lek celowany wskazany do stosowania w czterech tego rodzaju chorobach, co przełoży się na umocnienie jego roli jako produktu przeznaczonego do leczenia podstawowej przyczyny zapalenia.

HES i EGPA to rzadkie choroby mogące zagrażać życiu. Stan zapalny różnych tkanek może prowadzić do wystąpienia szeregu objawów, których nasilenie niejednokrotnie bywa ciężkie. Standardowe postępowanie w przypadku HES i EGPA często obejmuje doustne glikokortykosteroidy (dGKS) i/lub cytotoksyczne leczenie immunologiczne. Mepolizumab dostępny do stosowania w powyższych wskazaniach mógłby stanowić dla pacjentów nową opcję leczenia pozwalającą złagodzić objawy kliniczne i ograniczyć stosowanie dGKS.

Z kolei CRSwNP to choroba powodująca u pacjentów rozrost tkanki miękkiej w postaci polipów nosa, które mogą powodować przewlekłe objawy, takie jak niedrożność nosa, utrata węchu czy wyciek z nosa. W przypadkach ciężkich może być konieczna wielokrotna interwencja chirurgiczna z powodu nawrotów polipowatości.

Mepolizumab jest już zatwierdzony do stosowania w Europie jako leczenie uzupełniające u pacjentów z ciężką astmą eozynofilową. Badania epidemiologiczne, kliniczne i patofizjologiczne zdecydowanie sugerują, że CRSwNP oraz astma są ściśle powiązane i często współwystępują. Ponadto pacjenci z EGPA nierzadko cierpią także na ciężką astmę. Nakładanie się na siebie chorób eozynofilowych podkreśla znaczenie poznania złożonej roli eozynofilów w procesie chorobowym.

W badaniach mepolizumabu wzięło udział przeszło 4000 pacjentów z łącznie 41 badań klinicznych oceniających potencjalną rolę tego produktu w przeciwdziałaniu podstawowej przyczynie zapalenia i zmniejszaniu ilości eozynofilów poprzez hamowanie IL-5. Dzięki prowadzonym badaniom firma GSK dąży do poprawy życia osób cierpiących na choroby związane z niekontrolowanym zapaleniem eozynofilowym, nieustannie opracowując innowacyjne terapie odpowiadające na niezaspokojone potrzeby tej szerokiej grupy pacjentów.

Informacje o mepolizumabie

Mepolizumab, który po raz pierwszy został zarejestrowany w 2015 r. do leczenia ciężkiej astmy eozynofilowej, to przeciwciało monoklonalne skierowane przeciwko IL-5, będące pierwszym przedstawicielem tej grupy leków. Uważa się, że działa poprzez niedopuszczanie do związania się IL‑5 z jej receptorem na powierzchni eozynofilów, co prowadzi do zmniejszenia i utrzymania ich liczby we krwi w prawidłowym zakresie. Prawidłowa liczba  eozynofilów we krwi to mniej niż 500 eozynofilów/mikrolitr. Mechanizm działania mepolizumabu nie został jak dotąd w pełni wyjaśniony.

Mepolizumab był opracowywany do leczenia chorób, które rozwijają się w związku z procesem zapalnym powodowanym przez eozynofile. Lek ten został poddany 41 badaniom klinicznym z udziałem łącznie ponad 4000 pacjentów z szeregiem różnych wskazań eozynofilowych. Został on zarejestrowany pod nazwą handlową Nucala w USA, Europie i na ponad 25 innych rynkach jako dodatkowe leczenie podtrzymujące u pacjentów z ciężką astmą eozynofilową (SEA). Obecnie mepolizumab jest dopuszczony do obrotu na 17 rynkach, w tym w Europie i USA, do stosowania u dzieci w wieku od 6 do 17 lat z ciężką astmą eozynofilową, a także na kolejnych 7 rynkach u cierpiących na tę chorobę pacjentów w wieku od 12 do 17 lat. Pierwsza decyzja o rejestracji mepolizumabu jako leku wskazanego do stosowania w leczeniu CRSwNP została wydana przez FDA w lipcu 2021 r. Z kolei łącznie na 13 rynkach, w tym w USA, Japonii i Kanadzie, mepolizumab jest dopuszczony do stosowania u dorosłych pacjentów z EGPA. Mepolizumab został zatwierdzony jako lek do stosowania u pacjentów z HES w USA we wrześniu 2020 r., a następnie w Brazylii w lutym 2021 r., w Argentynie w maju 2021 r. i w Kanadzie we wrześniu 2021 r. Trwają badania oceniające stosowanie tego produktu leczniczego u pacjentów z POChP. W tym wskazaniu nie jest on obecnie dopuszczony do obrotu w żadnym kraju.

Ciężka astma eozynofilowa

Ciężką astmę można zdefiniować jako astmę, która wymaga leczenia glikokortykosteroidami wziewnymi (wGKS) w wysokich dawkach w skojarzeniu z drugim lekiem kontrolującym chorobę (i/lub glikokortykosteroidem o działaniu ogólnoustrojowym) w celu utrzymania kontroli choroby, lub sytuację, gdy nie udaje się uzyskać kontroli choroby mimo stosowania takiego leczenia. Pacjenci z ciężką astmą charakteryzują się też długotrwałym stosowaniem glikokortykosteroidów doustnych (dGKS). W jednej z podgrup pacjentów z astmą ciężką zwiększone wytwarzanie eozynofilów (rodzaju białych krwinek) powoduje stan zapalny w płucach określany jako ciężka astma eozynofilowa. Interleukina-5 (IL-5) jest głównym czynnikiem stymulującym wzrost, aktywację i przeżycie eozynofilów. Stanowi sygnał niezbędny do ich przemieszczania się ze szpiku kostnego do płuca. Badania sugerują, że u około 60% chorych na ciężką astmę występuje eozynofilowe zapalenie dróg oddechowych.

Przewlekłe zapalenia błony śluzowej nosa i zatok przynosowych z polipami nosa (CRSwNP)

CRSwNP to przewlekła choroba zapalna błony śluzowej przewodów nosowych i zatok, która prowadzi do rozrostu tkanki miękkiej w postaci polipów nosa, a w jej przebiegu często obserwuje się zwiększoną liczbę eozynofilów. Polipy z reguły powstają w obu przewodach nosowych (obustronnie), a związane z tym objawy, takie jak niedrożność nosa, utrata węchu, uczucie ucisku w obrębie twarzy i wyciek z nosa, mają ogromny wpływ na pacjenta. W ciężkich przypadkach wskazany jest zabieg chirurgiczny. Ponadto polipowatość ma często charakter nawrotowy i konieczne jest ponowne leczenie operacyjne. 

Zespół hipereozynofilowy (HES)

HES to rzadkie schorzenie, które jest niedostatecznie często rozpoznawane, co utrudnia oszacowanie jego ogólnej częstości występowania. U pacjentów z HES obserwuje się utrzymującą się i znaczną nadprodukcję eozynofilów – jednego z rodzajów białych krwinek. Nacieki eozynofilowe w tkankach mogą powodować stan zapalny i uszkodzenie narządów, które z czasem mogą wpływać na codzienne funkcjonowanie pacjenta. Powikłania tej choroby mogą obejmować gorączkę i złe samopoczucie, a nawet zaburzenia czynności układu oddechowego i serca. W przypadku braku leczenia objawy HES się nasilają i choroba może zagrażać życiu pacjenta.

Ziarniniakowatość eozynofilowa z zapaleniem naczyń (EGPA)

EGPA to rzadka przewlekła choroba, u której podłoża leży zapalenie naczyń krwionośnych – stan zapalny ścian naczyń krwionośnych (od małych po te średniej wielkości). U pacjentów z EGPA z reguły obserwuje się astmę o początku w wieku dorosłym, a często także alergiczny nieżyt nosa i zapalenie zatok przynosowych. W przebiegu EGPA może dochodzić do uszkodzenia płuc, zatok, skóry, serca, dróg pokarmowych, nerwów i innych narządów. Choroba ta może również niekiedy zagrażać życiu. Najczęściej występujące objawy to: silne zmęczenie, ból mięśni i stawów, utrata masy ciała, objawy ze strony nosa i zatok oraz duszności.

Ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa

Poniższe ważne informacje dotyczące bezpieczeństwa stosowania produktu leczniczego Nucala opierają się na jego charakterystykach produktu leczniczego obowiązujących w Europie i Stanach Zjednoczonych. Należy zapoznać się ze wszystkimi informacjami dotyczącymi bezpieczeństwa zawartymi w pełnych charakterystykach produktu leczniczego obowiązujących w Europie i Stanach Zjednoczonych.

Lek na Covid-19. EMA z pozytywną opinią dla sotrowimabu do stosowania we wczesnym leczeniu COVID-19 

Przeciwwskazania

Produkt Nucala jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na mepolizumab lub którąkolwiek z substancji pomocniczych.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Produkt leczniczy Nucala nie został zbadany u pacjentów z objawami EGPA zagrażającymi funkcji narządów lub życiu ani u pacjentów z zagrażającymi życiu manifestacjami HES.

Produktu Nucalanie należy stosować w leczeniu nagłych zaostrzeń astmy.

W trakcie leczenia mogą występować objawy niepożądane związane z astmą lub zaostrzenia astmy. Należy poinstruować pacjentów, że jeśli po rozpoczęciu leczenia produktem leczniczym Nucala nasilą się objawy astmy lub nie będą one prawidłowo kontrolowane, powinni zasięgnąć porady lekarskiej.

Nie zaleca się nagłego odstawiania glikokortykosteroidów po rozpoczęciu terapii produktem Nucala. Jeśli redukcja dawek kortykosteroidów jest konieczna, powinna być stopniowa i prowadzona pod nadzorem lekarza.

Po podaniu preparatu Nucala obserwowano ostre i opóźnione reakcje ogólnoustrojowe, w tym reakcje nadwrażliwości (np. anafilaksja, pokrzywka, obrzęk naczynioruchowy, wysypka, skurcz oskrzeli, niedociśnienie). Reakcje te zazwyczaj występowały w ciągu kilku godzin od podania, ale w niektórych przypadkach ich wystąpienie było opóźnione (tj. zwykle w ciągu kilku dni). Reakcje te mogą wystąpić po raz pierwszy po długim okresie leczenia.

Eozynofilia może być elementem odpowiedzi immunologicznej na niektóre zarażenia pasożytami jelitowymi. U pacjentów z istniejącymi wcześniej zarażeniami pasożytami jelitowymi przed rozpoczęciem stosowania produktu Nucala należy zastosować leczenie przeciwpasożytnicze. Jeśli do zarażenia dojdzie podczas leczenia preparatem Nucala, a pacjent nie odpowie na leki skierowane przeciwko robakom jelitowym, należy rozważyć tymczasowe przerwanie leczenia.

Działania niepożądane

Bardzo często (≥1/10): ból głowy. Często (od ≥1/100 do <1/10): zapalenie dolnych dróg oddechowych, zakażenie dróg moczowych, zapalenie gardła, reakcje nadwrażliwości (ogólnoustrojowe, alergie), niedrożność nosa, ból w nadbrzuszu, wyprysk, ból pleców, reakcje związane z podawaniem leku (ogólnoustrojowe, niealergiczne), reakcje w miejscu wstrzyknięcia, gorączka. Rzadko (do 1/1000): ciężka reakcja alergiczna (anafilaksja).

Działania GSK na rzecz leczenia chorób układu oddechowego

Od przeszło 50 lat firma GSK przoduje w opracowywaniu leków stosowanych w leczeniu astmy i POChP. Od przedstawienia pierwszego na świecie selektywnego krótko działającego beta-agonisty w 1969 r. do wprowadzenia do lecznictwa sześciu nowych leków w ciągu pięciu lat, w wyniku czego powstała wiodąca na świecie linia leków stosowanych w chorobach układu oddechowego, nieustannie opracowujemy innowacyjne terapie, aby zapewnić właściwe leczenie odpowiednim pacjentom. We współpracy ze środowiskiem pracowników ochrony zdrowia, opierając się na światowej klasy badaniach naukowych, odkrywamy i poznajemy molekuły, które staną się lekami przyszłości. Będziemy kontynuować nasze wysiłki, aż każdy będzie oddychać swobodnie.

Astma – nowy model organizacji opieki nad pacjentem

NP-PL-MPL-PRSR-210001