Sektor medyczny bardziej zanieczyszcza środowisko niż np. przemysł stoczniowy czy lotniczy. Gdyby uznać światowy system ochrony zdrowia za osobny kraj, zająłby 5. miejsce wśród największych emitentów CO₂ [1]. Odpowiada również za ogromną produkcję odpadów, często niebezpiecznych – każde łóżko szpitalne produkuje aż 13 kg odpadów dziennie. Te dane wymagają od nas bardzo konkretnychi natychmiastowych działań, z czego zdaje sobie sprawę coraz więcej liderów ochrony zdrowia w Polsce.
WHO szacuje, że zanieczyszczone powietrze przyczynia się każdego roku do 4,2 mln przedwczesnych śmierci na świecie [2]. Najnowszy The Global Risk Report 2022 uznał ryzyko klimatyczne za jedno z kluczowych wyzwań z jakim przyjdzie nam się mierzyć [3]. Paradoksalnie znacząco do tych statystyk przyczynia się sektor medyczny.
Zrównoważony rozwój jednym z priorytetów
Kolejne krajowe organizacje na całym świecie takie jak American Medical Association czy British Medical Association oficjalnie uznają zmiany klimatu za „health emergency” [4] (zagrożenie dla naszego życia). Równolegle, w coraz większym zakresie dostrzegana jest potrzeba ekologicznych zmian w samym sektorze medycznym. Jak pokazują dane raportu Future Health Index 2021 wykonanego na zlecenie Philips, przybywa liderów ochrony zdrowia stawiających sobie za cel implementację praktyk zrównoważonego rozwoju.
– Możemy śmiało powiedzieć, że jeszcze trzy lata temu zagadnienia związane ze zrównoważonym rozwojem praktycznie w ogóle nie istniały na agendzie osób zarządzających placówkami medycznymi. Rosnąca świadomość klimatyczna spowodowała, że w tej chwili jest to jeden z priorytetów w wielu krajach na świecie. Również w Polsce blisko 50% liderów potwierdza, że adaptacja rozwiązań prośrodowiskowych będzie dla nich ważnym celem w ciągu najbliższych trzech lat – mówi Michał Grzybowski, Prezes Philips Polska.
Nowe technologie przyspieszą zieloną transformację
W procesie budowania bardziej zrównoważonej służby zdrowia niezwykle istotną rolę odgrywa sektor technologiczny. Jak zauważono w raporcie Global Health Care Outlook 2022, ma on znaczenie zarówno w zakresie dostarczania infrastruktury cyfrowej, ale również rozwiązań umożliwiających dekarbonizację [5].
– Przechodząc na zrównoważony model działalności warto stawiać na technologie oparte na modelu EcoDesign, które bazują na rozwiązaniach gospodarki obiegu zamkniętego, a także energetycznej wydajności. W przypadku urządzeń medycznych kluczowa jest minimalizacja zużycia nowych materiałów i wydłużenie czasu życia każdego komponentu, oraz dbałość o to, żeby możliwe jak najwięcej tych elementów dało się poddać recyklingowi – mówi Michał Grzybowski i dodaje – Jak pokazują badania, gdyby dwa razy więcej organizacji na świecie stosowało się do gospodarki cyrkularnej emisję gazów cieplarnianych można by ograniczyć o 39%[6].
Kolejnym istotnym elementem w budowie zielonej gospodarki w służbie zdrowia jestdigitalizacja.Infrastruktura cyfrowa pozwala efektywniej wykorzystywać ograniczone zasoby ludzkie oraz materialne. Skuteczna implementacja telemedycyny umożliwia świadczenie opieki medycznej poza murami szpitala, w najbliższym otoczeniu pacjenta ze stałym monitoringiem jego stanu zdrowia. Pozwala to na optymalizację czasu pracy lekarzy, redukcję kolejek pod gabinetami (zmniejszenie wizyt lekarskich nawet o 75%[7]), a także skrócenie czasu pobytu w szpitalu. Przyczynia się to również do zmniejszenia zużycia paliwa i materiałów potrzebnych do podróży i pobytu pacjenta w placówce medycznej.
Philips prowadzi obecnie szczegółowe badania nad związkiem pomiędzy ilością czasu spędzonego przez pacjenta w szpitalu a śladem węglowym. Analizowane są wszystkie etapy, od diagnozy do wypisu i rehabilitacji, aby znaleźć sposoby poprawy opieki, szybszego powrotu pacjentów do domu i lepszego monitorowania ich stanu po wypisie w celu uniknięcia zbędnych przyjęć. Zebrane dane zostaną wykorzystane podczas współprac z klinikami w celu znalezienia rozwiązań, które jednocześnie usprawnią przepływ pracy, zwiększą komfort pacjentów i zmniejszą szkodliwość dla środowiska.
Łańcuch dostaw – kluczowy dla zrównoważonych przemian
Jak wskazuje badanie Health Care’sClimate Footprint część emisji gazów cieplarnianych pochodzi w służbie zdrowia z łańcucha dostaw. Produkcja, transport, utylizacja towarów to wszystko ma ogromne znaczenie, dlatego warto polegać na sprawdzonych, certyfikowanych dostawcach, dbających o kwestie środowiskowe. Inną, ważną kwestią jest wprowadzenie tak zwanych zielonych kryteriów wykorzystywanych podczas procedur przetargowych.
– Philips od 2020 r. w swojej działalności jest neutralny dla klimatu. W zeszłym roku przyspieszyliśmy realizację naszego programu wspierania zrównoważonego rozwoju wśród dostawców, tak aby do 2025, co najmniej 50%z nich zobowiązało się do spełnienia celów związanych z redukcją CO₂ – mówi Michał Grzybowski.
[1] HealthCare Without Harm, Healthcare’s Climate Footprint report, https://noharm-global.org/sites/default/files/documents-files/5961/HealthCaresClimateFootprint_090619.pdf
[2] Global Health Care Outlook 2022 Deloitte, gx-health-care-outlook-Final.pdf (deloitte.com)
[3] Ryzyko klimatyczne jednym z kluczowych ryzyk według The Global Risks Report 2022 WEF – Chapter Zero Poland
[4] Global Health Care Outlook 2022 Deloitte, gx-health-care-outlook-Final.pdf (deloitte.com)
[6] Circular Cap Report 2021, https://drive.google.com/file/d/1NLEPBOrbAyt1l_dm7eqP34JqneOXSp8G/view
[7] Raport z wdrożeń Philips VitalHealth w Holandii
Źródło: materiły prasowe
Turystyka medyczna może stać się jedną z polskich specjalności
Stołeczna Klinika Flebologii nowym Centrum Referencyjnym firmy Philips
