Maria Skłodowska-Curie była wybitną polsko-francuską fizyczką i chemiczką, dwukrotną laureatką Nagrody Nobla, znaną głównie z badań nad promieniotwórczością. Jej odkrycia obejmują dwa nowe pierwiastki: rad i polon, a prace te miały ogromne znaczenie dla rozwoju medycyny, fizyki i chemii. Skłodowska-Curie była pierwszą kobietą, która otrzymała Nagrodę Nobla, a także jedyną osobą wyróżnioną Noblem w dwóch różnych dziedzinach nauki (fizyka i chemia).
Maria Skłodowska-Curie położyła też podwaliny pod rozwój radioterapii, która zrewolucjonizowała leczenie nowotworów. Jej prace prowadziła często w trudnych warunkach, a osobiste poświęcenie dla nauki spowodowało, że sama cierpiała na choroby związane z długotrwałym kontaktem z substancjami promieniotwórczymi.
Maria Skłodowska-Curie urodziła się 7 listopada 1867 roku w Warszawie, w Polsce (wówczas będącej częścią Imperium Rosyjskiego). Zmarła 4 lipca 1934 roku w Passy, we Francji. Przyczyną jej śmierci była aplazja szpiku, najprawdopodobniej wywołana wieloletnią ekspozycją na promieniowanie, z którym pracowała bez dostępu do środków ochrony, ponieważ wówczas nie znano jeszcze jego pełnego wpływu na zdrowie.
Za co Maria Skłodowska – Curie otrzymała Nagrodę Nobla?
Maria Skłodowska-Curie otrzymała dwie Nagrody Nobla:
- Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki w 1903 roku (wraz z mężem Pierre’em Curie oraz Henri Becquerelem) za badania nad promieniotwórczością. To odkrycie zapoczątkowało nową dziedzinę badań w fizyce i chemii, a także w medycynie.
- Nagrodę Nobla w dziedzinie chemii w 1911 roku za odkrycie dwóch pierwiastków: radu i polonu, a także za prace nad ich właściwościami i zachowaniem. Była to pierwsza samodzielnie zdobyta przez kobietę Nagroda Nobla, a wyróżnienie to przypieczętowało jej pionierską rolę w badaniach nad promieniotwórczością.
Dzięki jej odkryciom promieniotwórczość stała się fundamentem wielu dziedzin nauki oraz terapii medycznych, takich jak radioterapia stosowana w leczeniu nowotworów.
Maria Skłodowska-Curie wniosła znaczący wkład w rozwój medycyny, szczególnie w obszarze diagnostyki i terapii nowotworowej:
- Radioterapia: Odkrycia Skłodowskiej-Curie – pierwiastki rad i polon – stały się fundamentem dla nowo rozwijającej się radioterapii. Wykorzystanie promieniowania do niszczenia komórek nowotworowych było przełomem, pozwalającym na leczenie niektórych typów raka, co wcześniej było niemożliwe.
- Mobilne radiologiczne jednostki medyczne („małe Curie”): W czasie I wojny światowej Skłodowska-Curie organizowała i szkoliła zespoły medyczne, które używały promieni rentgenowskich do prześwietlania rannych żołnierzy na froncie. Dzięki jej pracy skonstruowano mobilne jednostki radiologiczne, które pozwalały lekarzom precyzyjnie diagnozować obrażenia wewnętrzne. Jej działania pozwoliły na ratowanie wielu istnień ludzkich i znacząco przyspieszyły rozwój radiologii.
- Szkolenia i rozwój radiologii: Skłodowska-Curie założyła pierwszy Instytut Radowy w Paryżu, który stał się ważnym ośrodkiem badań nad radioterapią i medycyną nuklearną. Instytut Radowy kontynuował jej pracę, zajmując się badaniami nad nowotworami i szkoleniem lekarzy w zakresie użycia promieniowania w medycynie.
- Fundamenty medycyny nuklearnej: Jej badania nad promieniotwórczością stworzyły podwaliny pod rozwój medycyny nuklearnej, w której promieniowanie jest wykorzystywane zarówno do diagnostyki (np. scyntygrafia, PET) jak i terapii. Dzięki tej dziedzinie możliwe jest dokładniejsze obrazowanie oraz leczenie, w tym niszczenie komórek nowotworowych.
Odkrycia Skłodowskiej-Curie otworzyły nowe perspektywy w leczeniu wielu chorób i miały kluczowy wpływ na rozwój medycyny w XX wieku, zmieniając podejście do diagnostyki i terapii.
Prof. Dziembowski: Nobel za niespodziewane, ale ważne odkrycie genetyczne
Medyczny Nobel dla badacza ewolucji człowieka
