Konferencja PACJENT PRZEDE WSZYSTKIM, która odbyła się 15 października 2024 roku, zgromadziła decydentów, ekspertów oraz przedstawicieli branży farmaceutycznej, którzy omówili kluczowe zagadnienia dotyczące systemu ochrony zdrowia w Polsce. W trakcie ośmiu paneli dyskusyjnych poruszano między innymi kwestie dotyczące wyzwań związanych z koordynacją opieki nad pacjentem, innowacyjne terapie i schematy leczenia. Ważnym punktem konferencji była sesja poświęcona nowotworowi piersi: Wczesny rak piersi – nowe schematy leczenia uzupełniającego.
Rak piersi stanowi poważne wyzwanie dla systemu opieki zdrowotnej. Szczególnie trudna sytuacja dotyczy pacjentek z wczesnym rakiem piersi i dodatkowymi czynnikami ryzyka, które mogą wpływać na ryzyko nawrotu choroby. Po to, aby te ryzyka zmniejszać, polscy klinicyści chcą sięgać po kolejne innowacyjne metody leczenia. Jak wskazywali eksperci, jedną z niewykorzystanych opcji terapeutycznych dla tej grupy pacjentek jest dostępna na świecie terapia abemacyklibem zarejestrowana przez FDA, przez Europejską Agencję Leków, ale wciąż nierefundowana w Polsce.
Abemacyklib to inhibitor kinaz CDK4/6, który znalazł zastosowanie w leczeniu pacjentek z HR-pozytywnym, HER2-ujemnym rakiem piersi, zwłaszcza tych z grupy wysokiego ryzyka nawrotu. Jego działanie polega na hamowaniu rozwoju komórek nowotworowych, a co za tym idzie, zmniejszaniu ryzyka nawrotu choroby po zakończeniu leczenia podstawowego.
Terapia ta skierowana jest do pacjentek z nowotworem o bardziej agresywnym przebiegu, co potwierdzają cechy takie jak większy rozmiar guza, wysoka liczba zajętych węzłów chłonnych, a także wysoki wskaźnik Ki-67, który wskazuje na szybki wzrost komórek nowotworowych. Abemacyklib, będący inhibitorem kinazy cyklinozależnej 4/6 (CDK4/6), hamuje proliferację komórek rakowych poprzez blokowanie cyklu komórkowego, co uniemożliwia komórkom nowotworowym dalszy wzrost i namnażanie.
Dzięki wprowadzeniu abemacyklibu do schematów leczenia, pacjentki z wczesnym stadium agresywnego raka piersi zyskują większe szanse na dłuższe życie bez nawrotów, co podkreśla znaczenie wczesnego rozpoznania, właściwej klasyfikacji ryzyka oraz dostępności nowoczesnych terapii.
Organizacje pacjentów oraz środowiska medyczne apelują o to, aby zwiększyć dostępność tych terapii, które w wielu krajach są już standardem. Jest to szczególnie istotne w kontekście poprawy jakości życia pacjentek i zmniejszenia obciążenia systemu opieki zdrowotnej związanego z leczeniem nawrotów raka piersi.
„Dzięki tej terapii skojarzonej możemy uratować część chorych przed nawrotem choroby nowotworowej. My nie tylko poprawiamy jakość życia naszych pacjentek poprzez to zabezpieczenie, ale my rzeczywiście staramy się zrobić wszystko, żeby ten nowotwór był u nich leczony tylko raz i żeby on już nigdy nie wrócił. Aby pacjentka nie miała kłopotu z rozsiewem. Bo jak wiemy, kiedy dochodzi do rozsiewu choroby nowotworowej, choroba jest nieuleczalna. W przypadku choroby wczesnej leczymy tu i teraz. Czasem mówimy wszystkie ręce na pokład” – podkreślała dr Joanna Kufel-Grabowska, Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodnicząca Sekcji Płodności w Chorobie Nowotworowej przy Polskim Towarzystwie Onkologicznym.
Jak podkreślali eksperci, z perspektywy lekarzy praktyków mających kontakt na co dzień z pacjentkami, korzyści z bezpiecznego, optymalnego, nowoczesnego leczenia mogą być wysokie. „Korzyść jest ogromna. Mówimy o populacji pacjentek szczególnie zagrożonych nawrotem choroby w sposób większy niż pacjentki z małym nowotworem. W przypadku przerzutów do węzłów chłonnych spodziewamy się, że u części chorych dojdzie do rozsiewu choroby nowotworowej, ponieważ właśnie przerzuty do węzłów chłonnych są takim najsilniejszym czynnikiem ryzyka rozsiewu. Z tego tytułu dodanie abemacyklibu, czyli leku który jest podawany w tabletkach 2 razy dziennie rano i wieczorem przez 2 lata do hormonoterapii uchroni część chorych przed nawrotem choroby nowotworowej. Zajęcie czterech lub większej liczby węzłów chłonnych stanowi poważny czynnik ryzyka nawrotu. Rzeczywiście mamy część pacjentek, które z różnych źródeł otrzymują lek, czy to z badań klinicznych czy z rozszerzonego dostępu czy nawet same kupują właśnie z uwagi na lęk przed nawrotem choroby nowotworowej. Jest to szczególna populacja, u której warto taki lek zastosować. Dzięki temu znacząco zmniejszamy ryzyko nawrotu choroby” – mówiła dr Joanna Kufel-Grabowska.
Na ogromny postęp w diagnostyce oraz potrzeby wprowadzenia nowych terapii w leczeniu wczesnego raka piersi zwracała również uwagę Elżbieta Markowska, prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych. Podkreślała również obecność wśród publiczności pacjentek – Amazonek m.in. z Sędziszewa, Częstochowy, Bogatynii, Mielca i innych miast w Polsce. „To jest najlepszy przykład jak medycyna wpływa na życie pacjentek, które mogą cieszyć się zdrowiem i życiem, mogą podróżować, mogą realizować swoje marzenia. Co nie zmienia faktu, że nadal potrzebujemy nowych terapii. Nie wszystkie nowoczesne metody leczenia w Polsce są dostępne i chciałybyśmy jako Amazonki to zmienić” – mówiła Elżbieta Markowska.
Podczas debaty poruszono również wątek profilaktyki. Jak podkreślano podczas panelu, informacja o tym, że są nowoczesne metody leczenia może również działać na odbiorców i zachęcać do zapisywania się na badania profilaktyczne. Informacja o tym, że na wczesnym etapie wykrycia nowotworu są metody, które pozwolą i dadzą dużą szansę na wyleczenie, może działać prewencyjnie. Warto aby te nowoczesne metody leczenia były również łatwo dostępne dla polskich pacjentek.
Jak podkreśliła dr Joanna Kufel-Grabowska warto zaszczepić w młodzieży, w młodych kobietach, potem już w dojrzałych kobietach konieczność wykonywania badań profilaktycznych. „Warto podkreślać, że nowotwór to jest choroba, którą się leczy a nie z nią walczy. W wielu sytuacjach nowotwór można wyleczyć. Im wcześniej pacjentka zgłosi się na diagnostykę, tym z jednej strony ma lepsze rokowania a z drugiej strony może sobie zapewnić mniej agresywne leczenie. Z punktu widzenia lekarza praktyka zależałoby mi na wprowadzeniu leku, o którym dzisiaj dużo mówiliśmy, ponieważ to jest pewien element profilaktyki. Wszystkim nam powinno zależeć na tym, żeby było coraz mniej kobiet z rozsianą chorobą nowotworową. Powinniśmy zrobić wszystko, żeby zwiększyć szanse na zmniejszenie ryzyka nawrotu u tych kobiet, które zachorują na wczesnego raka piersi” – mówiła klinicystka.
W panelu dyskusyjnym Wczesny rak piersi – nowe schematy leczenia uzupełniającego wystąpili:
dr Joanna Kufel-Grabowska – Katedra i Klinika Onkologii i Radioterapii Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego, przewodnicząca Sekcji Płodności w Chorobie Nowotworowej przy Polskim Towarzystwie Onkologicznym
Elżbieta Markowska – Prezes Polskiej Koalicji Pacjentów Onkologicznych
Piotr Krakowian – Kierownik Działu Analiz Strategicznych w Wydziale Oceny Technologii Medycznych, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji
dr Katarzyna Pogoda – Klinika Nowotworów Piersi i Chirurgii Rekonstrukcyjnej Narodowego Instytutu Onkologii – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie
Katarzyna Stachowicz – Poseł, Komisja Zdrowia, Podkomisja ds. Onkologii
Patronat honorowy nad konferencją PACJENT PRZEDE WSZYSTKIM objęło Ministerstwo Zdrowia. Program merytoryczny konferencji przygotował oraz organizacją wszystkich paneli dyskusyjnych zajął się zespół Health Insight sp z o.o., wydawca serwisu medkurier.pl.
Pełna relacja wideo z sesji dyskusyjnej:
Poseł Marcin Józefaciuk: musimy zacząć rozmawiać na temat męskich chorób, w tym chorób nowotworowych
