Twardzina, nazywana również sklerodermią, to poważna choroba autoimmunologiczna, której przyczyny pozostają nie do końca zrozumiane. Charakteryzuje się ona nadmiernym wytwarzaniem kolagenu, który w wyniku zaburzeń w układzie odpornościowym gromadzi się w tkankach ciała. Z biegiem czasu tkanki twardnieją, co prowadzi do utraty ich elastyczności, a w przypadkach zaawansowanych, także do utraty funkcji narządów. Choroba ta może obejmować różne części ciała, w tym skórę, serce, płuca, nerki, a także układ pokarmowy. Co ważne, twardzina dotyka głównie kobiety w średnim wieku, między 25. a 55. rokiem życia, a jej rozwój często wiąże się z genetycznymi predyspozycjami lub zmianami hormonalnymi.
Twardzina układowa, najbardziej rozpowszechniona postać tej choroby, prowadzi do uszkodzenia wielu organów wewnętrznych. Objawy obejmują sztywność skóry, ból stawów, a także duszność i trudności w oddychaniu, szczególnie jeśli choroba obejmie płuca. Kiedy zmiany w płucach stają się zaawansowane, dochodzi do rozwoju śródmiąższowej choroby płuc (ILD), która powoduje, że płuca stają się coraz mniej zdolne do rozprężania, a pacjent doświadcza trudności w oddychaniu, które w skrajnych przypadkach mogą prowadzić do niewydolności oddechowej. Niestety, nie ma jeszcze jednego skutecznego leczenia, które mogłoby całkowicie wyleczyć twardzinę, ale dostępne terapie mogą znacznie spowolnić jej postęp i poprawić jakość życia chorych.
Z okazji Światowego Dnia Twardziny, obchodzonego 29 czerwca, Kampania „Płuca Polski. Od kaszlu do włóknienia” angażuje się w podnoszenie świadomości o twardzinie. Celem kampanii jest nie tylko edukacja na temat symptomów tej choroby, ale także uświadamianie społeczeństwa, jak ważne jest wczesne wykrycie problemu. Objawy takie jak tzw. objaw Raynauda, który charakteryzuje się nagłą zmianą koloru skóry palców rąk i nóg na białą lub niebieską w odpowiedzi na zimno, a także twardnienie skóry, ból stawów czy problemy z oddychaniem, mogą wskazywać na rozwój choroby. Jeśli zostaną one dostrzegane na wczesnym etapie, umożliwiają szybszą interwencję i spowolnienie postępu choroby.
Ważnym elementem leczenia twardziny jest rehabilitacja oddechowa, która pomaga utrzymać funkcje płuc i poprawia komfort życia pacjentów. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom oddechowym możliwe jest zachowanie jak najlepszej jakości życia przez długi czas. Pomoc psychologiczna odgrywa równie istotną rolę, ponieważ twardzina to nie tylko choroba fizyczna, ale i emocjonalna. Pacjenci często czują się „zamrożeni” w swoim ciele, co prowadzi do depresji i lęków. Właśnie dlatego bardzo ważne jest wsparcie emocjonalne oraz edukacja, które pomagają w radzeniu sobie z chorobą.
Kampania „Płuca Polski” przypomina, że choroby płuc, w tym twardzina, mogą prowadzić do poważnych, zagrażających życiu konsekwencji, jeśli nie zostaną odpowiednio wcześnie zdiagnozowane. Eksperci apelują, by społeczeństwo zrozumiało wagę wczesnego rozpoznania chorób płuc, ponieważ tylko wtedy możliwe jest skuteczne leczenie, które może poprawić jakość życia i zapobiec przedwczesnym zgonom. Tylko poprzez podnoszenie świadomości społecznej możemy osiągnąć realną zmianę i poprawę sytuacji pacjentów z twardziną, dając im szansę na lepsze życie.
