Rokitnik – najwartościowsze źródło witaminy C. Uprawiany z powodzeniem w Polsce rokitnik, obok dzikiej róży, ma więcej witaminy C niż jakikolwiek znany owoc na świecie. W stu gramach może mieć jej od 300 do 2500 mg. Wartość zależy od odmiany, warunków uprawy, długości okresu wegetacyjnego, ale to zawsze wielokrotnie więcej niż w cytrynie czy pomarańczy. Co ciekawe, rokitnik zachowuje witaminę C w przetworach. Do najpopularniejszych należą soki, dżemy i oleje.
„Rokitnik zwyczajny znany jest z ogromnej zawartości witaminy C. Jest naturalną apteką, zawiera 190 substancji bioaktywnych, witamin, minerałów, niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych. Witamina C, choć samo słowo >>witamina<< wydaje się lekkie, jest jednym z najsilniejszych antyoksydantów. Dlatego rokitnik znany jest ze swoich właściwości wzmacniających odporność. Witamina C to naturalny antyoksydant, który działa antynowotworowo zarówno w profilaktyce, jak i leczeniu raka” – mówi prof. Stanisław Pluta, Instytut Ogrodnictwa – Państwowy Instytut Badawczy w Skierniewicach.
Rokitnikowe przetwory
„Sok z rokitnika może wspomagać chemioterapię, zmniejszać ryzyko chorób serca. Olej z rokitnika może być również jednym z niewielu pokarmów roślinnych, o których wiadomo, że dostarcza wszystkie cztery kwasy tłuszczowe omega. Ponad połowa tłuszczu znajdującego się w tym oleju to tłuszcze jedno- i wielonienasycone, czyli dwa rodzaje zdrowych tłuszczów. Olej z jego nasion jest składnikiem wielu kosmetyków. W Polsce producenci, w ścisłej kooperacji, zajęli się jego produkcją i przetwarzaniem. W efekcie 30 lat pracy, przy wsparciu kilku ośrodków naukowych, mamy w Polsce gamę przetworów. Do najpopularniejszych przetworów z rokitnika należą soki, syropy, dżemy i oleje” – przedstawia Jan Hołownia, przetwórca rokitnika z firmy Szarłat.
Sok i syrop z rokitnika
Soki i syropy powstają z częściowo odtłuszczonego soku z owoców rokitnika. Największą zaletą witaminy C z rokitnika jest wysoka trwałość spowodowana brakiem enzymu askorbinazy, który jest odpowiedzialny za rozkład witaminy C.
Zalecenia do stosowania:
• w celu wzmocnienia odporności organizmu,
• w profilaktyce zdrowotnej,
• podczas przeziębień i infekcji.
Zapotrzebowanie u dorosłych wynosi około 100 mg witaminy C każdego dnia. Wystarczy zatem już mały kieliszek (szot) soku z rokitnika. Rokitnikowe soki zawierają także witaminy B, E, K i inne naturalne przeciwutleniacze. W tej formie witamina C jest jeszcze stabilniejsza.
Dżemy rokitnikowe dla diabetyków
Dżemy to nie tylko szybka dawka energii, ale również porcja witamin i składników mineralnych. To produkty naturalne z dużą zawartością owoców. Nadają charakter klasycznym kanapkom i wykwintnym deserom.
Polecane są zwłaszcza dżemy słodzone ksylitolem o obniżonej kaloryczności. Są rekomendowane nawet diabetykom. Ksylitol pomaga również w zwalczaniu grzybicy oraz innych chorób, jak np. wrzody żołądka. Jego korzystny wpływ na zęby już dawno odkryli producenci gum do żucia.
Olej w pulpie uzyskiwany z miąższu owoców rokitnika
Jest bogaty w cenne bioaktywne składniki odżywcze: tokoferole (witamina E), sterole (beta-sitosterol), karotenoidy (beta-karoten) i kwas Omega 7.
Zalecenia do stosowania:
• wspomaganie leczenia schorzeń przewodu pokarmowego,
• do wzmocnienia odporności,
• poprawy pracy serca i układu krążenia,
• w profilaktyce żywieniowej,
• dla wspomagania prawidłowego funkcjonowania organizmu.
Olej z owoców rokitnika
Olej z miąższu owoców rokitnika to bogate źródło składników bioaktywnych takich jak: kwasy tłuszczowe – kwas Omega 7 palmitooleinowy, karotenoidy, tokoferole (wit. E ), sterole (B-sterol). Kwas Omega 7 w przyrodzie występuje niezwykle rzadko. Ponadto olej z owoców rokitnika ma wysoką zawartość karotenoidów, tokoferoli i fitosteroli, które razem dają idealne połączenie korzystne przy utrzymaniu zdrowej skóry.
Zalecenia do stosowania:
• wspomaganie leczenia chorób układu pokarmowego,
• zmniejsza dolegliwości w chorobie wrzodowej żołądka,
• wspomaga gojenie nadżerek i regenerację śluzówek przewodu pokarmowego,
• może być również stosowany zewnętrznie w leczeniu uszkodzeń skóry spowodowanych poparzeniami czy odmrożeniami.
Źródła witaminy
Witamina C nie jest syntetyzowana w organizmie, dlatego trzeba ją dostarczać wraz z pożywieniem. Dużo witaminy C jest w owocach rokitnika, dzikiej róży i innych owocach jagodowych – czarnej porzeczce, malinach, truskawkach, porzeczkach, dereniu czy minikiwi. Często mylnie za najlepsze źródło witaminy C uważa się cytrusy. To jeden z popularniejszych mitów żywieniowych.
Znacznie bogatszym źródłem witaminy C są choćby nasza polska papryka, natka pietruszki, jarmuż, brokuły, brukselka, kalarepa czy szczypiorek. Dobrym źródłem witaminy C są także młode ziemianki.
Znaczenie witaminy C dla organizmu
Witamina C to jeden z kluczowych składników odżywczych. Witaminy, których znaczenie często umniejszamy, są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu. Dzięki wysokiej ich zawartości rokitnik ma działanie antybakteryjnie, przeciwzapalnie i przeciwwirusowe.
Witamina C ma silne działanie przeciwutleniające – zwalcza wolne rodniki, chroni przed działaniem toksyn i zanieczyszczeń. Właściwości antyoksydacyjne witaminy C mają szczególne znaczenie m.in. profilaktyce tworzenia się komórek nowotworowych.
Witamina C bierze udział w aktywacji witamin z grupy B, kwasu foliowego, poprawia wchłanianie żelaza, redukuje poziom cholesterolu i obniża ciśnienie tętnicze krwi. Bierze udział w syntezie kolagenu, poprawia stan i wygląd skóry i włosów. Dlatego rokitnik znajduje swoje zastosowanie nie tylko w przetworach i w kuchni, ale także w medycynie i kosmetyce.
Walory rokitnika i jego przetworów
„Rokitnik to mikrofitoapteka. Owoc, który bardzo dobrze się wpisuje w grupę owoców jagodowych. Obok superowoców aronii, borówki, czarnej porzeczki. Znany od starożytności, potem zapomniany, dziś przeżywa renesans” – podsumowuje Jan Hołownia, jeden z pionierów przetwórstwa w Polsce.
Zainteresowanie tym owocem u producentów i u konsumentów znacznie wzrosło w czasach pandemii. Naukowcy z Korei Południowej i Chin twierdzą, że bakterie probiotyczne wyekstrahowane z owoców rokitnika mają dużo bakterii mlekowych (L. Gasseri) hamujących aktywację puryn – źródła energii wymaganego do mutacji nowego koronawirusa. Nie wykluczają, że stworzony zostanie dodatkowy lek na rozprzestrzenianie cię COVID-19.
Rokitnik wśród polskich superowoców
Rokitnik jest jednym z odkryć pandemii. „Najzdrowszy owoc świata rośnie w Polsce!”, „Numer 1 wśród superowoców”, „Złoty sprzymierzeniec w czasach pandemii” – to tylko wybrane tytuły popularnych publikacji na temat rokitnika. W mediach społecznościowych materiały na temat rokitnika i jego przetworów tylko jesienią obejrzało blisko milin osób.
„Superowoce cechuje skondensowana zawartość składników odżywczych, błonnika, kwasów organicznych, witamin, substancji mineralnych i wysoka zawartość antyoksydantów, które zwalczają wolne rodniki. Chronią one nasz organizm przed starzeniem, zaburzeniami układu krążenia, chorobą wieńcową, nadciśnieniem, cukrzycą i otyłością. Superowocami są borówki, jagoda kamczacka, czarna i czerwona porzeczka, maliny, truskawki, aronia, minikiwi. Pojęcia superfruits czy superowoców są bardzo atrakcyjne. Warto byśmy tak postrzegali krajową produkcję” – mówi Witold Boguta, prezes Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw.
Więcej o przetworach z rokitnika na stronie PolskieSuperowoce.pl
Źródło informacji: Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw
Diabetologia 2022. Prof. Leszek Czupryniak: Nowoczesna farmakoterapia cukrzycy 2022
Otyłość to zaburzone mechanizmy homeostazy energetycznej organizmu
