W 2020 roku odnotowano ponad 3 tys. zachorowań (w tym podejrzeń zachorowań) na grypę, ponad 70 tys. zakażeń na ospę wietrzną, ponad 700 przypadków krztuśca i prawie 6 tys. zakażeń jelitowych wywołanych przez rotawirusy – to dane opublikowane przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny.[1] Eksperci komentując dane wskazują na prawdziwą wartość i konieczność szczepień. Przed wieloma zakażeniami mogły uchronić właśnie szczepienia.
Pandemia koronawirusa spowodowała izolację obywateli. Brak kontaktów społecznych wpłynął na statystyki i odnotowane przypadki zachorowań na choroby zakaźne. Zachorowań jest wciąż dużo, ale zdecydowanie mniej niż w latach ubiegłych.
– Ilość zachorowań na choroby zakaźne jest mniejsza niż w poprzednich latach, jednak biorąc pod uwagę ostry reżim sanitarny, w jakim żyjemy – spodziewałabym się większych spadków w tym zakresie. Tym bardziej, że na większość chorób zakaźnych dostępne są szczepionki, a pandemia uzmysławia nam, że łatwiej zapobiegać niż leczyć. Myślę, że po obecnych wydarzeniach, zobaczywszy świat sterroryzowany tylko jedną chorobą zakaźną – COVID-19 – ludzie przypomną sobie o wadze szczepień i nie będą chcieli ryzykować powrotu epidemii takich chorób takich jak np. odra. Mam też nadzieję, że docenimy wymiar społeczny szczepień – wszak służą one ochronie nie tylko osoby szczepionej, ale również najsłabszych osób w populacji. Przypominam, że nie każdy może poddać się szczepieniu oraz że nie każda zaszczepiona osoba wytwarza satysfakcjonującą odpowiedź immunologiczną – słowem: nie każdy szczepiony oprze się chorobie. Dlatego młodzi i silni powinni pamiętać, że szczepiąc siebie, chronią najwrażliwszych – komentuje w rozmowie Małgorzata Ponikowska, lekarz POZ i doktorantka Katedry Biotechnologii Molekularnej na Uniwersytecie w Gdańsku. – Apeluję: nie odwlekajmy szczepień obowiązkowych, a jednocześnie pamiętajmy o zalecanych. Wszystkie choroby zakaźne są niebezpieczne i mogą spowodować groźne powikłania. Bez względu na to, czy mowa o kleszczowym zapaleniu mózgu, tężcu, grypie czy odrze: profilaktyka zawsze wygrywa z leczeniem.
W tegorocznym Programie Szczepień Ochronnych obowiązują szczepienia przeciw rotawirusom dla dzieci urodzonych po 1 stycznia 2021 roku. – Szczepienia to najlepsza metoda ochrony populacji przed danym patogenem. Choroby wirusowe wciąż leczymy głównie objawowo, dlatego tak ważna jest profilaktyka – przekonuje lek. Małgorzata Ponikowska. – Eksperci od dawna zalecali rozszerzenie programu szczepień ochronnych o rotawirusy, gdyż każde dziecko styka się z tymi patogenami w pierwszych latach życia, a niestety maluchy do 2 r.ż. łatwo się odwadniają i nierzadko są z tego powodu hospitalizowane. Zakażeniom sprzyja fakt, że rotawirusy są bardzo zakaźne, przenoszą się nie tylko drogą kropelkową, ale też przez brudne ręce oraz przedmioty. Wprowadzenie szczepienia przeciwko rotawirusom do Programu Szczepień Ochronnych oszczędzi najmłodszym wiele cierpienia, gdyż szczepienie zapobiega 96% hospitalizacji z powodu biegunki rotawirusowej.
Tegoroczny Program Szczepień Ochronnych w zakresie szczepień zalecanych uzupełniono także o rekomendację szczepień przeciw wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) w ramach Narodowej Strategii Onkologicznej oraz programach profilaktyki zdrowotnej. Dodano także rekomendację wykonywania szczepień przeciw pneumokokom dla osób powyżej 50 roku życia.
„Zaszczep się wiedzą” to akcja informacyjna i edukacyjna prowadzona od 2015 roku przez Związek Pracodawców Innowacyjnych Firm Farmaceutycznych INFARMA. Jest przewodnikiem po wiarygodnych i sprawdzonych informacjach dotyczących szczepień. Rzetelne i sprawdzone informacje na temat szczepień można znaleźć na stronie internetowej www.zaszczepsiewiedza.pl. Osoby stojące przed decyzją: „szczepić, czy nie szczepić?”, znajdą tu informacje sprawdzone przez autorytety wspierające akcję. Są wśród nich uznani eksperci oraz instytucje od lat zajmujące się wakcynologią. Akcję „Zaszczep się wiedzą” wspierają: Centrum Zdrowia Dziecka, Fundacja Rozwoju Pediatrii, Krajowy konsultant w dziedzinie neonatologii, Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych, Polskie Towarzystwo Alergologiczne, Medicover Polska, Polskie Towarzystwo Higieniczne, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Polska Akademia Nauk, Polskie Towarzystwo Oświaty Zdrowotnej, Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie, Krajowy konsultant w dziedzinie pediatrii, Ogólnopolski Program Zwalczania Grypy.
[1] http://wwwold.pzh.gov.pl/oldpage/epimeld/2020/INF_20_12B.pdf